zondag 1 januari 2023

42. Phoenix Wright: Ace Attorney Trilogy (2012)

 Phoenix Wright is een advocaat en protagonist van visual novels die zich in en om de rechtbank afspelen. De Phoenix in zijn naam verwijst naar zijn legendarische vermogen om in schier hopeloze situaties alsnog het tij te keren. De Wright in zijn naam wijst dan weer op het feit dat hij altijd gelijk heeft, wat eigenlijk op hetzelfde neerkomt. Hij is met andere woorden een Ace Attorney en laat dat nu weer de naam zijn van het eerste deel in deze trilogie (dat verscheen in 2001 op de Game Boy Advance). De andere twee games in deze bundel zijn Justice for All (2002) en Trials and Tribulations (2004). De games hebben samen een speelduur van meer dan 60 uur en zijn inmiddels meerdere keren heruitgebracht. Recent maakten ze zelfs hun debuut op pc. Samen met een grote schare aan trouwe fans heeft ook Uberkamper een zwak voor de innemende Phoenix Wright die tegen alle verwachtingen er telkens weer in slaagt om onschuldige beklaagden uit de klauwen van het gerecht te halen, door luidkeels ‘Objection’ te roepen en tussendoor overvloedig te zweten.

Maar het eerste dat hier terechtstaat is natuurlijk het spel zelf. Een rechtbank is een plaats, zo heeft Uberkamper inmiddels geleerd, waar meer gezaagd en gezeverd wordt dan bij een bejaard koppel aan de vooravond van hun gouden jubileum. De vraag hierbij is of de avonturen van Phoenix Wright en bij uitbreiding het genre van de visual novel echte games te noemen zijn. Zestig uur lang tekst wegklikken met tussendoor wat minimale gameplay durft zelfs bij de meest geharde veteranen een weinig weerstand op te roepen. Visual novels halen meestal niet het niveau van een goed boek, terwijl de tijd die het kost om deze games te spelen ruimschoots zou volstaan om Het Proces van Kafka én Schuld en Boete van Dostojevski te lezen (om maar twee andere rechtbankdrama’s te noemen). Toch bewijzen games als Ace Attorney of Hotel Dusk: Room 215 dat het genre uitzonderlijk soms beter kan zijn dan de combinatie van tekst met afbeeldingen zou doen vermoeden. Standaard staat het genre afgevinkt bij de aanbevelingen op het Steam-account van Uberkamper, maar af en toe stijgt er wel eens een exemplaar boven de middelmaat uit om uiteindelijk toch een betekenisvolle bijdrage te doen aan de wondere wereld der computergames.


Een tweede zaak waarover geoordeeld mag worden is de totaal van de pot gerukte juridische dystopie waarin Phoenix Wright zich afspeelt. Op het eerste zicht lijkt alles normaal, maar al snel blijkt dat processen een dag na de moord al van start gaan en maximaal drie dagen mogen duren. In die tijd mag de aanklager de beschuldigde dagvaarden (wat bij ons ongrondwettelijk is) en wordt de bewijslast regelmatig omgedraaid waarna Phoenix Wright zich in allerhande bochten moet wringen om – vaak bij toeval – zijn cliënt vrij te pleiten. De schaduw van de doodstraf - dat veelzeggende kenmerk van wat meer primitieve samenlevingen -  hangt over deze schijnprocessen waarin het verschil tussen recht en onrecht afhangt van toeval of de inspiratie van het moment. De voorzitter van dit grimmig toneel is een rechter die eruit ziet God de Vader en die weliswaar geen bliksems uit de wolken klopt, maar wel met een slag van de hamer mensen genadeloos veroordeelt. De Ace Attorney games vormen dan ook een parodie op vergaande gejuridiseerde samenlevingen als Amerika en vooral Japan, waar 95 procent van de processen ook tot een veroordeling leiden. Achter de kleurrijke, handgetekende visuals van deze games schuilt een grimmige en brutale wereld. Als deze games iets doen, dan is het wel Uberkamper in zijn overtuiging sterken dat de gezondheid van een land omgekeerd evenredig is met de hoeveelheid advocaten die er rondlopen.




In L.A. Noir, de gigantische kaskraker van Rockstar Games, moesten moordzaken opgelost worden door de gelaatsuitdrukkingen van mensen te lezen en zo vast te stellen of ze de waarheid vertelden. Omdat Uberkamper in het echte leven moeite heeft om mensen in hun ogen te kijken, was dit spel voor hem een regelrechte ramp. Een gefronste wenkbrauw, een trillende neusvleugel of ogen die even wegkijken … emoties aflezen op een gelaat is als een gesprek beginnen in een taal waarin alle woorden iets anders betekenen. Niets van dit alles echter in Ace Attorney. Beklaagden krimpen in elkaar tot ze zowat in foetushouding op de grond liggen, vallen flauw van emoties, krijgen alle kleuren van de regenboog, zweten als een otter, barsten in snikken uit, brullen van woede, gooien met koffie, met vogelzaad, met hun haarstuk als het moet. Emoties zijn zelden subtiel in de wereld van Phoenix Wright en deze brult zelf met de regelmaat van de klok ‘Objection’ in de zaal, waarna de aanklager aan de overkant vaak hetzelfde doet. Het spel ontaardt vaak in een verbaal sjakossengevecht en dat is een aangename afwisseling tegenover de ingetogen emotionele subtiliteit in sommige games, waar Uberkamper toch niks van snapt. Overigens kennen heel wat personages in Ace Attorney, zoals de overambitieuze aanklager Edgeworth of de zweepslagende en wraakzuchtige Franseska Von Karma een emotionele groei en dat is iets waar het vergeefs naar zoeken is in het wat overgewaardeerde werkstuk van Rockstar Games.


Er is een reden waarom Phoenix Wright in zowat elke lijst van beste visual novels prijkt. Een deel daarvan is gebrek aan concurrentie, maar een deel ligt zeker ook in de kwaliteit van deze games en in de aaibaarheid van een sympathieke advocaat die het moederziel alleen opneemt tegen een onrechtvaardig systeem. En of u het hier nu mee eens bent of niet, geachte lezer, weinig dingen luchten meer op dan eens goed en uit volle borst Objection te roepen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten